Δευτέρα 3 Απριλίου 2017

11 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ.

Οι χώρες της Μεσογείου, και η Ελλάδα φυσικά μέσα σε αυτές, είχαν πάντα την τύχη και την ευλογία να συγκαταλέγουν το ελαιόλαδο στις κύριες αγροτικές τους παραγωγές. Ένα λάδι που, σύμφωνα τους ειδικούς της διατροφής, αποτελεί ένα από τα βασικά μυστικά της μακροζωίας, αφού τα οφέλη που κερδίζουμε από την κατανάλωσή του είναι πάρα πολλά. Το βασικό αυτό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής, που εκθειάζουν όλοι όσοι το έχουν μελετήσει και αναλύσει, δεν είναι μόνο εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία μας, είναι επίσης πολύ εύγευστο και υπάρχει εν αφθονία στην Ελλάδα, αφού η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη στον κόσμο σε παραγωγή ελαιόλαδου.

Είναι, πράγματι, τόσο ωφέλιμο για την υγεία;
Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (σε ποσοστό μέχρι και 83%) και αντιοξειδωτικές ουσίες (πολυφαινόλες του ελαιόλαδου: ελαϊκό οξύ, ολευροπεΐνη, σκουαλένιο). Οι ουσίες αυτές που περιέχει δρουν ευεργετικά στην υγεία του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου και του καρδιαγγειακού συστήματος, ενώ βοηθούν επίσης και στη μείωση της «κακής» και στην αύξηση της «καλής» χοληστερίνης αντίστοιχα. Θεωρείται, επίσης, πως δρουν προληπτικά για κάποιες μορφές καρκίνου και για την οστεοπόρωση.

Είναι πιο παχυντικό από τα υπόλοιπα λάδια;
Αντίθετα με την αντίληψη που ίσως επικρατεί, το ελαιόλαδο μας δίνει 9 θερμίδες ανά γραμμάριο, ακριβώς όπως και τα σπορέλαια, τα οποία πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι είναι πιο «ελαφριά».

Είναι καλό και για μαγείρεμα;
Εδώ οι επιστημονικές αναλύσεις έρχονται να καταρρίψουν ένα μεγάλο μύθο, αυτόν που λέει πως το ελαιόλαδο δεν είναι κατάλληλο για τηγάνισμα. Αντίθετα, το ελαιόλαδο είναι το πλέον ιδανικό για τηγάνισμα, αφού, λόγω της ειδικής χημικής του σύστασης, είναι πολύ πιο ανθεκτικό και υγιεινό από οποιοδήποτε άλλο λάδι. Έρευνες, μάλιστα, αναφέρουν ότι το ελαιόλαδο είναι μέχρι και 5 φορές πιο ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες σε σχέση με τα σπορέλαια (όταν το λάδι δεν αντέχει τις υψηλές θερμοκρασίες, διασπάται σε προϊόντα που είναι βλαβερά για την υγεία). Καλό είναι, όμως, να μη χρησιμοποιούμε το ίδιο λάδι για περισσότερα από 3 τηγανίσματα. Φυσικά, χάρη στην ξεχωριστή του γεύση, είναι ιδανικό για να καταναλωθεί και ωμό (π.χ. σε σαλάτες), αλλά και για να αντικαταστήσει κάθε άλλη λιπαρή ύλη, όπως το βούτυρο, η μαγιονέζα, τα σπορέλαια, η κρέμα γάλακτος κλπ.

Πώς να αποφασίσω ποιο ελαιόλαδο να αγοράσω;
Δεν είναι σκόπιμο να αγοράζουμε ανώνυμα λάδια, των οποίων δεν γνωρίζουμε και δεν εμπιστευόμαστε τους παραγωγούς, γιατί μπορεί να είναι νοθευμένα (π.χ. με παλιό λάδι). Από την άλλη πλευρά, η ετικέτα είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος να ξέρουμε αν το λάδι που πληρώνουμε, π.χ. για έξτρα παρθένο, έχει και στην πραγματικότητα αυτά τα χαρακτηριστικά, αφού σε αυτήν αναγράφονται -και περνούν από ελέγχους- όλα τα στοιχεία (κατηγορία, οξύτητα κλπ.).

Πώς να συντηρήσω το ελαιόλαδο;
Τα καλύτερα δοχεία για τη φύλαξη του λαδιού είναι τα σκουρόχρωμα γυάλινα μπουκάλια, επειδή το γυαλί είναι σταθερό και αδρανές υλικό. Το σκούρο χρώμα είναι απαραίτητο, γιατί το λάδι οξειδώνεται αν έρθει σε επαφή με το φως. Ούτως ή άλλως, λοιπόν, πρέπει να το φυλάμε σε μέρος σκοτεινό και δροσερό. Για μικρό χρονικό διάστημα, το λάδι μπορεί να διατηρηθεί και σε δοχεία από άλλα υλικά, στα οποία όμως πρέπει να έχει γίνει η κατάλληλη επεξεργασία ώστε να είναι κατάλληλα για τρόφιμα. Επίσης, το λάδι μπορεί να διατηρηθεί πολύ καλά στο ψυγείο ή και στην κατάψυξη ακόμα, και έτσι να αυξηθεί και η διάρκεια της ζωής του, ειδικά όταν πρόκειται για αγουρέλαιο, το οποίο θεωρείται φρέσκο για περίπου 9 μήνες μετά την παραγωγή του.

Για πόσο διάστημα θεωρείται «φρέσκο» το ελαιόλαδο;
Όταν έχει αποθηκευτεί σε μπουκάλι, διατηρείται για 9 μήνες. Σε μεταλλικό δοχείο αντέχει για 18 μήνες.

Τι είναι η οξύτητα;
Αποτελεί ένα από τα βασικότερα κριτήρια για την ποιότητα του ελαιόλαδου, καθώς όσο πιο χαμηλή η οξύτητα, τόσο πιο ποιοτικό το λάδι. Τα ελεύθερα λιπαρά οξέα του ελαιόλαδου (η παρουσία ελεύθερων οξέων μειώνει την ποιότητα του λαδιού) διαμορφώνουν την οξύτητά του - όσο πιο υψηλή η οξύτητα, τόσο πιο πολλά τα ελεύθερα λιπαρά οξέα. Η οξύτητα μετριέται συνήθως επί τις 100 (%). Κατά κανόνα, τα ελαιόλαδα που έχουν καλές οργανοληπτικές ιδιότητες έχουν και χαμηλή οξύτητα.

Ποιες είναι οι κατηγορίες του παρθένου ελαιόλαδου;
➜ Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Έχει ευχάριστη γεύση πικάντικη ή/και πικρή, και οσμή φρούτου άγουρης ελιάς. Η οξύτητά του πρέπει να είναι <0,8%.
➜ Παρθένο ελαιόλαδο Έχει ελαφριά γεύση και οσμή φρούτου και φέρει κάποιο εμφανές γευστικό ελάττωμα. Η οξύτητά του πρέπει να είναι <2,0%.
➜ Μειονεκτικό παρθένο ελαιόλαδο: Έχει πολύ δυσάρεστη γεύση, με οξύτητα >2,0% και κατά κανόνα από μόνο του δεν είναι βρώσιμο.

Ισχύει ότι το πικρό λάδι μπορεί, παρ’ όλα αυτά, να είναι καλό;
Η πίκρα του λαδιού, ανάλογα με την ένταση, μπορεί να είναι ευχάριστη ή όχι - πάντως, σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται ελάττωμα, αλλά προτέρημα. Άλλα προτερήματα του λαδιού -πολύ σημαντικά, γιατί η βιολογική αξία του λαδιού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την καλή γεύση και την οσμή του- είναι τα αρώματά του, που μπορεί να είναι φρουτώδη ή να θυμίζουν χαμομήλι ή μαντζουράνα, καθώς και ένα άλλο χαρακτηριστικό που έχει να κάνει με τη γεύση, το πικάντικο. Πρόκειται για μια έντονη αίσθηση, χαρακτηριστική των ελληνικών λαδιών που παράγονται στην αρχή της ελαιοκομικής περιόδου, κυρίως από ελιές που είναι ακόμη ανώριμες. Απλώνεται σε ολόκληρη τη στοματική κοιλότητα και εξαλείφεται λίγα δευτερόλεπτα μετά τη δοκιμή. Αυτό που πρέπει να προσέχουμε είναι να μη συγχέουμε αυτή την αίσθηση με εκείνη του ταγγισμένου (πολυκαιρισμένου) λαδιού, όπου εκεί η αίσθηση είναι πάρα πολύ ενοχλητική και διατηρείται για πολύ περισσότερο χρόνο.

Το χρώμα παίζει ρόλο;
Όχι, έχει απλώς να κάνει με τη χλωροφύλλη και την ποικιλία της ελιάς και δεν σχετίζεται με την ποιότητα ή τη βιολογική αξία του λαδιού. Αν, βέβαια, το πολύ ανοιχτό χρώμα συνδέεται με μεγάλη ρευστότητα και χαμηλή πυκνότητα, μπορεί να πρόκειται και για κακή ποιότητα.

Έχει και συγκεκριμένα ελαττώματα το λάδι;
Ναι, και αυτά είναι: Το ατροχάδο, μια χαρακτηριστική οσμή-γεύση που θυμίζει χαλασμένο τυρί και που προκύπτει όταν οι ελιές είναι αποθηκευμένες σε σωρούς για πολλές ημέρες. Η μούχλα, μια χαρακτηριστική οσμή-γεύση που προκύπτει από ελιές στις οποίες έχει αναπτυχθεί μεγάλος αριθμός μυκήτων μετά από την παραμονή τους σε υγρές συνθήκες για αρκετές ημέρες. Η μούργα, χαρακτηριστική οσμή-γεύση ελαιολάδου που έχει παραμείνει σε επαφή με το ίζημα που καθιζάνει στις δεξαμενές φύλαξης

https://www.facebook.com/Extra-Virgin-Olive-Oil-1919328764963339/

Σάββατο 1 Απριλίου 2017

La Mind Diet, inventata dall’epidemiologa Martha Clare Morris, comprende almeno tre porzioni di cereali integrali, un’insalata e un altra verdura ogni giorno, insieme con un bicchiere di vino. Ottenuti risultati confrontabili con la più antica Dieta Mediterranea nella prevenzione al morbo di Alzheimer Gli americani hanno inventato una nuova dieta, si chiama Mind Diet (dieta per la mente). Questa dieta integra 15 componenti, di cui 10 sani: verdure a foglia verde, altre verdure, noci, frutti di bosco, legumi, cereali integrali, pesce, pollame, olio d’oliva e vino e cinque insalubri: carni rosse, burro e margarina, formaggi, dolci e caramelle, fritti e fast food. La Mind Diet prevede almeno tre porzioni di cereali integrali, un’insalata e un’altra verdura ogni giorno, insieme con un bicchiere di vino. Possibili, anzi consigliati, spuntini quasi tutti i giorni con noci. Ogni due giorni invece è consigliata l’assunzione di fagioli e pollame. Almeno due volte alla settimana frutti di bosco e pesce almeno una volta alla settimana. Limitazioni forti per i cibi malsani, in particolare il burro, non più di un cucchiaio al giorno, formaggio, fritti o fast food, una porzione una volta alla settimana di uno dei tre. Seguendo questa dieta si abbatterebbe il rischio di contrarre il morbo di Alzheimer del 53%, del 35% per chi non segue la dieta in maniera così rigorosa. E se invece si preferisse seguire la Dieta Mediterranea più classica? Lo stesso studio indica che la percentuale di rischio di contrarre il morbo di Alzheimer scenderebbe del 54%. Allora perchè scegliere la Mind Diet invece della Dieta Mediterranea? Secondo l’epidemiologa Martha Clare Morris, che ha inventato la Mind Diet, la Dieta Mediterranea è troppo difficile da seguire perchè richiede l’assunzione quotidiana di pesce e di 3-4 porzioni di frutta e verdura. La Mind Diet sarebbe insomma più semplice da seguire e permetterebbe qualche concessione allo «stile americano» (fast food e fritti). Secondo la ricercatrice la nuova dieta darebbe risultati migliori anche della Dash (Dietary Approaches to Stop Hypertension), molto popolare negli Usa, che riduce il rischio del 39%. Il segreto della nuova Mind Diet? «I mirtilli sono uno degli alimenti più potenti in termini di protezione del cervello» ha detto la Morris. Anche le fragole hanno ottenuto buoni risultati in termini di miglioramento della funzione cognitiva, secondo studi precedenti. “Abbiamo ideato una dieta che ha funzionato in questo studio a Chicago – ha concluso Morris – I risultati devono essere confermati da altri ricercatori su diverse popolazioni e anche attraverso studi clinici randomizzati.”


Καταναλώνοντας 3-4 ελιές τη μέρα ή 3 κουταλιές της σούπας ωμό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο προστατεύετε τον οργανισμό σας από τον καρκίνο. Μία πολυφαινόλη που περιέχει η ελιά, η υδροξυτυροσόλη, καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα και εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό τους. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει μελέτη του ομογενή επιστήμονα Τομ Καραγιάννη, διευθυντή του Τμήματος Μοριακής και Γονιδιακής Έρευνας του Ινστιτούτου Baker της Μελβούρνη. Συγκεκριμένα, ο κ. Καραγιάννης τονίζει ότι για να υπάρξουν οφέλη στην υγεία από την κατανάλωση λαδιού και ελιών θα πρέπει κανείς να καταναλώνει είτε 50 ml ωμού παρθένου ελαιολάδου, είτε 3-4 ελιών την ημέρα ή ακόμη και συνδυασμό αυτών. Παράλληλα ο ομογενής επιστήμονας τονίζει ότι η αντικαρκινική επίδραση της υδροξυτυροσόλης in vitro και in vivo είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί λόγω του μεγάλου αριθμού των αποδείξεων που υπάρχουν. Η υδροξυτυροσόλη εκτός από την ελιά υπάρχει και στο κρητικό δίκταμο, στη λεβάντα, στη λουίζα, στα σταφύλια, στα χαρούπια και στην αγριομυρτιά. Η μελέτη του κ. Καραγιάννη θα βραβευτεί αύριο στο πλαίσιο της 2ης Διεθνούς Ιατρικής Ολυμπιάδας, έδειξε ότι η υδροξυτυροσόλη καταστρέφει τα καρκινικά ερυθρολευχαιμικά κύτταρα Κ562 αλλά όχι τα μονοπυρηνικά κύτταρα του περιφερικού αίματος.


Κατά 1,7 φορές έχει αυξηθεί η παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου από το έτος 1990/91 έως και το 2014/15. Από τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC), προκύπτουν πλήθος από σημαντικές διαπιστώσεις που φωτίζουν όχι μόνο την 15ετία που πέρασε αλλά και την επόμενη που έρχεται.
Κατά 1,7 φορές έχει αυξηθεί η παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου από το έτος 1990/91 έως και το 2014/15. Από τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC), προκύπτουν πλήθος από σημαντικές διαπιστώσεις που φωτίζουν όχι μόνο την 15ετία που πέρασε αλλά και την επόμενη που έρχεται.
Η πιο εντυπωσιακή είναι η σταθερή άνοδος της κατανάλωσης στις μη ελαιοπαραγωγές χώρες (οι οποίες δεν είναι και μέλη του IOC). Το μερίδιό τους στην παγκόσμια κατανάλωση αυξήθηκε από 11% στο 24%.
Η κατανάλωση στις χώρες μέλη της Ε.Ε.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία η συνολική κατανάλωση των χωρών της Ε.Ε. έφτασε το 2004/05 στο απόγειο των 2,0 εκατ. τόνων και έκτοτε σταδιακά υποχωρεί, έχοντας φτάσει περίπου στα επίπεδα του 1996/97 με 1,6 εκατ. τόνους.
Τι κρύβει όμως αυτή η απώλεια των περίπου 400.000 τόνων;
Το γράφημα 1 δείχνει την πορεία των κυριότερων χωρών της Ε.Ε.. Κατ’ αρχάς η Ιταλία, που θεωρείται και η μεγαλύτερη καταναλώτρια χώρα, μετά το 2006/07 αρχίζει μια συνεχή πτώση από τους 850 περίπου χιλ. τόνους στους 520 χιλ. τόνους το έτος 2014/15. Ποιά μπορεί να είναι η εξήγηση αυτής της δραματικής μείωσης; Το IOC κάνει έναν υπαινιγμό για την αντιπροσωπευτικότητα των στοιχείων του παρελθόντος. Πράγματι, εδώ θα μπορούσαμε να βρούμε μια πειστική ερμηνεία. Μετά την πλήρη αποσύνδεση το 2004 της επιδότησης από την ποσότητα της παραγωγής που δήλωνε η κάθε χώρα (και οι ελαιοπαραγωγοί της και τα ελαιοτριβεία της), λογικό είναι να αρχίσει μια «αποσυμπίεση», ένα «ξεφούσκωμα» των ποσοτήτων που δηλώνονται ώστε σταδιακά να αρχίσουν να προσεγγίζουν τις πραγματικές. Οπότε στο ισοζύγιο, η μείωση της κατανάλωσης ακολουθεί τη μείωση των ποσοτήτων της παραγωγής.
Γράφημα 1
image
Το 2014/15 η ιταλική κατανάλωση σχεδόν εξομοιώθηκε με την ισπανική, η οποία υφίσταται σημαντικές ετήσιες διακυμάνσεις. Αν και το IOC δεν δίνει καμία ερμηνεία, ωστόσο η ισπανική κατανάλωση ακολουθεί το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Λόγω της σημαντικής εγχώριας παραγωγής ηλίανθου και ηλιέλαιου, η σχέση τιμών ελαιολάδου: το ηλιέλαιο επηρεάζει σημαντικά την κατανάλωση ελαιολάδου.
Για την Ελλάδα τα στοιχεία του IOC καταγράφουν επίσης μια σταθερή μείωση μετά το 2004/05. Αν και το IOC επικαλείται ως εξήγηση την οικονομική κρίση, μάλλον τα αίτια θα πρέπει να αναζητηθούν σε φαινόμενα παρόμοια όπως της Ιταλίας που προαναφέραμε. Δηλαδή της σταδιακής προσαρμογής των πραγματικών ποσοτήτων που παράγονται / καταναλώνονται σε εκείνες πους το παρελθόν δηλώνονταν.
Πιν.1 ΠΑΡΑΓΩΓΗ (ποσότητες σε χιλιάδες τόνους, μέσοι όροι χρονικών περιόδων)
image
Πιν.2 ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 
image
Οι παραπάνω πίνακες 1 & 2 δείχνουν καθαρά τη συνεχή και σημαντική μείωση των παραγόμενων ποσοτήτων που δηλώνουν η Ελλάδα και η Ιταλία, ενώ αντίθετα η Ισπανία επιδεικνύει μια σταθερή άνοδο. Αν λάβουμε υπόψη τις νέες φυτεύσεις και τη βελτίωση των τεχνικών καλλιέργειας και έκθλιψης, τότε πράγματι μόνο η ισπανική πορεία αύξησης μπορεί να ερμηνευθεί λογικά.
Πιν.3 ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ (ποσότητες σε χιλιάδες τόνους, μέσοι όροι χρονικών περιόδων)
image
Πιν.4 ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ
image
Οι παραπάνω πίνακες 3 & 4 δείχνουν πτώση της κατανάλωσης και στις τρεις χώρες. Η διαφορά είναι ότι ενώ σε Ελλάδα και Ιταλία η μείωση είναι συνεχής και σημαντική (21% έως 25% ), αντιθέτως στην Ισπανία την τελευταία 4ετία η κατανάλωση ανακάμπτει περιορίζοντας τη συνολική πτώση μόνο στο 5,1% για όλο το διάστημα των τελευταίων 14 ετών.
Κατά κεφαλήν κατανάλωση
Το γράφημα 2 εμφανίζει την κατά κεφαλήν κατανάλωση χωρίς εκπλήξεις ή διαφοροποιήσεις από τα μέχρι τώρα γνωστά. Η Ελλάδα έχει μακράν την υψηλότερη (16,3 κιλά ετησίως κατά κεφαλήν), ενώ η Ισπανία είναι δεύτερη (10,4 κιλά) και η Ιταλία τρίτη (9,2). Η υψηλή θέση του Λουξεμβούργου (5,5 κιλά) εξηγείται από το ότι το κρατίδιο δεν είναι παράδεισος μόνο τραπεζικών συναλλαγών αλλά και αγορών στα σούπερ μάρκετ από τους κατοίκους των γειτονικών χωρών.
Γράφημα 2
image

GREEK EXTRA VIRGIN OLIVE OIL